Giải mã việc Trung Quốc nhập ồ ạt thịt heo từ Việt Nam

Cán bộ trạm kiểm dịch Hữu Lũng, Lạng Sơn kiểm tra và phun thuốc khử trùng các xe chở heo sang Trung Quốc. Ảnh: Hà Phương

Ngày 4-5, báo Financial Times đưa tin chính quyền thành phố Bắc Kinh, Trung Quốc đã quyết định tung ra thị trường 3.050 tấn thịt heo đông lạnh trong kho dự trữ nhằm giải tỏa áp lực nguồn cung và chặn đà tăng giá mạnh của thịt heo.

Cụ thể, từ ngày 5/5 đến ngày 4/7, chính quyền thành phố sẽ cung cấp mỗi ngày 50 tấn thịt heo đông lạnh giá rẻ cho 121 siêu thị lớn. Ngoài ra, chính quyền cũng sẽ trợ giá đến 9 nhân dân tệ (1,4 đô la Mỹ) cho mỗi ki lô gam thịt heo được bán ra nhằm khuyến khích các điểm bán lẻ giảm giá thịt heo.

Các hình thức trợ giá cũng được áp dụng cho các lò mổ gia súc để giúp tăng lượng heo giết mổ thêm 20% trong hai tháng tới.

Được biết, đây là lần đầu tiên Bắc Kinh bán thịt heo đông lạnh trong kho dự trữ ra thị trường kể từ khi thiết lập cơ chế dự trữ các mặt hàng thiết yếu vào năm 1992 nhằm thực hiện mục tiêu bình ổn giá cả.

Giá thịt heo ở Bắc Kinh vào tháng 4 đã tăng 50,6% so với với tháng trước đó do nguồn cung bị thắt chặt. Theo Bộ Nông nghiệp Trung Quốc, giá bán sỉ thịt heo ở Trung Quốc ngày 3/5 đã tăng lên mức 26,45 nhân dân tệ, tương đương 90 ngàn đồng/kg.

Bình ổn giá thịt heo không chỉ vì lợi ích của người dân mà còn vì mục tiêu kiểm soát lạm phát. Thịt heo chiếm một tỷ trọng lớn trong danh sách hàng hóa sử dụng để tính toán chỉ số giá tiêu dùng ở Trung Quốc.

Thách thức hiện nay đối với các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc trong nỗ lực hãm đà tăng giá thịt heo là nguồn cung heo giống từ các trại nuôi heo trong nước đang bị hạn chế. Theo con số thống kê vào tháng 1-2016, tổng đàn heo nái ở Trung Quốc chưa đến 38 triệu con, giảm khá mạnh so với mức đỉnh 50 triệu con vào cuối năm 2012.

Trong những năm gần đây, một lượng lớn người chăn nuôi heo nhỏ lẻ ở Trung Quốc đã ngưng nuôi heo vì giá cả thức ăn cao, dịch bệnh xảy ra thường xuyên và thiếu các biện pháp khuyến khích của chính phủ.

Như vậy, việc nguồn cung thịt heo của Trung Quốc bị thắt chặt, cung không đủ cầu có thể giải thích cho việc, mấy tháng gần đây, các thương lái Trung Quốc đẩy mạnh thu mua heo ở Việt Nam.

Cụ thể, theo số liệu từ Bộ NN-PTNT cho thấy, từ cuối tháng 3/2016 lại đây, giá lợn hơi tại các tỉnh phía Nam tăng mạnh do nhu cầu nhập khẩu lợn hơi từ Trung Quốc tăng. Lợn hơi tại thị trường Trung Quốc hiện có giá 57.000 - 60.000 đồng/kg, còn giá thịt lợn hơi của Việt Nam chuyển qua biên giới phía Bắc vẫn thấp hơn nên các thương lái Trung Quốc đang tích cực thu mua với khối lượng lớn.

Giá thu mua lợn hơi tại Đông Nam Bộ và ĐBSCL hiện lần lượt là 51.000 đồng/kg và 50.000 đồng/kg, tăng 8.000 đồng/kg và 7.000 đồng/kg so với hồi đầu tháng 3/2016. Đây là mức giá cao nhất từ đầu năm đến nay.

Không chỉ riêng các tỉnh Đông Nam Bộ và ĐBSCL mà dọc các tỉnh từ miền Trung đổ ra miền Bắc, khoảng 1 tháng trở lại đây, giá lợn cũng đã tăng mạnh do thương lái thu gom. Các tỉnh như Hải Dương, Thái Bình, Thanh Hóa, Hà Nam... giá lợn hơi đã tăng từ 10.000-20.000 đồng/kg.

Cục Chăn nuôi cho biết, 4 tháng đầu năm 2016, lượng lợn giống vào chuồng đã tăng 25-30% so với cùng kỳ 2015 và tổng đàn lợn hiện tại của Việt Nam đã lên tới 28 triệu con.

Huy Bách (Tổng hợp)